En önemli halk sağlığı problemlerinden olan obezite ve tip 2 diyabet için antioksidan içeren besinlerin daha fazla tüketilmesi önerilmektedir. Antioksidanların obezite ve tip 2 diyabet üzerideki etkilerine bakmak beslenme düzenini planlarken yol gösterici olacaktır.
- E ve C vitamini bakımından zengin sebze ve meyveleri tüketmek riskini azaltır ancak sadece vitamin desteği ile diyabetin düzeltilebileceği düşünülmemelidir. E ve C vitaminin zengin kaynakları arasında biberler, siyah üzüm ve brokoli yer almaktadır.
- Çinko, açlık kan şekerini düşürür ve kan yağ profilini iyileştirir. Obez kişilerde diyabet gelişme riskini azaltmaktadır. Çinko takviyeleri dışında deniz ürünleri, karaciğer gibi sakatatlar, et, yağlı tohumlar fasulye, bezelye, mercimek, bitter çikolata iyi bir çinko kaynağıdır.
- Lipoik asit; kırmızı et, ıspanak, brokoli, domates, bezelte, brüksel lahanasında bulunan bir antioksidandır. Kan şekeri kontrolü, kan yağ profilini ve kilo kaybında etkilidir ve kanser gibi hastalıklarda da faydalı bir bileşiktir. Lipoik besinlerde az miktarla bulunmaktadır ve vücut kendi sentezleyemez.
- Karnitin, diyabet için faydalı bir bileşiktir. Açlık kan şekerini, toplam kolesterolü düşürür ve et, balık, süt ürünleri, soya, fındıkta bolca bulunmaktadır.
- Son zamanlarda adı sıklıkla duyulan koenzim Q-10 et, soya, zeytinyağı, üzüm çekirdeği, susam, fındık, bazı sebze ve meyvelerde daha fazla bulunur ve kan şekeri regülasyonu ile tansiyon üzerinde etkili bir bileşiktir.
- Tarçın, elma, kızılcık, avokado, kırmızı fasulye, badem ve yer fıstığında bulunan prosiyanidin; açlık kan şekeri, HbA1c ve kilo kaybı üzerinde etkili olabilmektedir.
- Yeşil çay, elma ve böğürtlenin içeriğindeki kateşin; kilo kaybında etkindir, ısı dengesinin sağlanması için yağ yakımını destekler, yağların yakımını artırır ve yeşil çayın içeriğindeki kafein günde 300 miligramı geçmediği sürece diyabette olumlu etkiler göstermektedir.
- Klorojenik asit; yeşil kahve, erik, şeftali ve hurmada bulunmaktadır. Kilo kaybında etkilidir.
- Resveratrol en çok kırmızı şarap içeriğinde yer almasıyla bilinmektedir ve yaban mersini, kızılcık, nar da zengin kaynaklarıdır. Resveratrol vücutta oksidatif stresi azaltır; diyabet, kanser ve obeziyeteye karşı koruyuculuk sağlamaktadır.
- Likopen; papaya, karpuz, kuşkonmaz, domates, patlıcan ve patateste bolca bulunur ve obezite ile diyabette önemli bir faktör olan inflamosyonu azaltır.
Uzm. Dyt. Meltem Pınar YILDIRIM
Form Assist Diyetisyeni