B6 Vitamini ilk kez Paul Görgy tarafından keşfedilmiş, 1938 yılında Lepkovsky tarafından yiyeceklerden ayrılmıştır ve şekillenmiştir. Piridoksin, piridoksal ve piridoksamin adlı üç formu bulunmaktadır ve yiyeceklerle alınan formu olan piridoksinin %70’i ince bağırsaklardan emilmektedir. Alkol ve posa emilimi azaltmaktadır. 

  B6 vitamini hayvan ve bitki dokularında proteinle birlikte bulunmaktadır ve bu nedenle B6 vitamini alımı proteinle ilişkilidir. Bitkisel kaynaklı besinlerde hayvansal kaynaklardan daha az bulunmaktadır. Besinlerin 100 gramlarında içerdikleri B6 vitamini aşağıda yer almaktadır (mcg: mikrogram);

•    Et: 300-400 mcg
•    Tam buğday unu: 300-350 mcg
•    Ekmek: 40-50 mcg
•    Bulgur: 225-250 mcg
•    İnek sütü: 50-70 mcg
•    Anne sütü: 5-22 mcg
•    Makarna: 60-75 mcg
•    Balık: 300-350 mcg
•    Kurubaklagil: 180-600 mcg
•    Patates: 225-250 mcg
•    Yeşil yapraklı sebzeler: 250-300 mcg
•    Taze fasulye: 80-100 mcg
•    Havuç: 125-150 mcg
•    Diğer sebzeler: 80-200 mcg
•    Kuru meyve: 295-310 mcg
•    Taze meyveler: 50-60 mcg

  Besinleri hazırlarken B6 vitamini kayba uğramaktadır. Bitkisel yiyecekler suda pişirilip suyu dökülürse %60, dondurma sırasında %36-55, kahvaltılık tahıl ürünlerinde %50-75, tahıl tanelerinin öğütülmesiyle %25-85, sterilize bebek mamalarında %50 ve sütün kaynatılmasıyla %15-25 kayıp olmaktadır.

B6 vitamininin vücutta işlevleri;

1-    B6 vitamini birçok tepkimede yardımcı enzim olarak görev almaktadır. Amino asit metabolizmasında amino asitlerin yıkımı ve amino asit sentezinde görev almaktadır. Örneğin serin amino asidinin glisin amino asidine dönüşmesini sağlamaktadır.
2-    Homosisteinin sisteine dönüşmesini sağlayarak kalp damar hastalıkalrını önlemektedir.
3-    Nükleik asit sentezi için gereklidir.
4-    Triptofanın nisasine dönüşmesini sağlayarak gereksinimi azaltır
5-    Karbonhidrat metabolizmasında bazı tepkimelerin yürümesi için gereklidir.
6-    Yağ metabolizmasında lesitin sentezi için gereklidir.
7-    Hemoglobin içeren kırmızı kan hücrelerinin oluşum ve gelişiminde etkilidir.
8-    Steroid hormon aktivitesi için önemlidir.
9-    Böbrek taşlarının oluşumunun önlenmesinde rol oynamaktadır.
10-    İmmün sistem fonksiyonları için gereklidir.

  B6 vitamini yetersizliğine az rastlanmaktadır. Yetersizlikte merkezi sinir sistemi bozukluğu, deride yaralar, böbrek taşları ve depresyon gözlenmektedir.

B6 vitamini gereksinimi;

  B6 vitaminine olan ihtiyaç yetersizliğinde ortaya çıkan hastalıkların düzelmesine bağlı olarak verilen dozla belirlenmiştir. Yetişkin birinin günlük kg başına 25-30 mcg alımı yeterli bulunmuştur. 

  B6 vitamini ihtiyacı protein metabolizmasına bağlı olduğu için diyette protein ihtiyacı arttıkça B6 vitamini ihtiyacı da artmaktadır. Böbrek taşları oluştuğunda, gebelik ve emziklilik durumlarında, yaşlılarda ve tüberküloz ilacı alındığında B6 vitamini ek olarak verilmelidir. 

Dyt. Kerime Bade Turan
Form Assist Diyetisyeni