Karaciğer Hastalıkları ve Beslenme İlişkisi

• Karaciğer vücutta birçok metabolik işlevi yerine getiren organdır.
• Karaciğer hastalıklarında iyileşme, tedavi süresi ve ölüm oranının beslenme ile ilişkili olduğu bilinmektedir.
• En sık karşılaşılan karaciğer hastalığı olan.
• Sirozda, insülin direnci gelişmekte ve kan şekeri bozulması meydana gelmektedir.
• Sirozlu hastaların karaciğerlerinde karbonhidrat depolama oranı azaldığından bu kişiler sıklıkla hipoglisemi atakları yaşamaktadırlar.
• Yine karaciğer hastalarında doymamış yap asitlerinin yetersizliği görülmekte ve sebebi karaciğerin artık yağ asitlerini sentezleyemiyor oluşu olarak bilinmektedir.
• Karaciğer hastalarında protein sentezi de azalmakta, iştahsızlık, yiyeceklerden tat alamama ve erken doyma hissi görülmektedir.
• Tüm bunların sonucunda karaciğer hastaları beslenme yetersizliği ile karşı karşıya kalmakta ve vitamin ve mineral kayıpları yaşamaktadırlar.
• Özellikle çinko eksikliğinden dolayı algıda bozulma, tat ve iştah azalması, yara iyileşmesinde gecikme ve bağışıklık sisteminde zayıflamalar meydana gelmektedir.

  Tüm bu bilgiler ışığında karaciğer hastalarında beslenmeye çok önem verilmeli ve dikkat edilmelidir

• Diyet, kişinin yaşamsal faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi için gereksinim duyduğu bütün besin ögelerini karşılayan besinlerin çeşitlerinin ve miktarlarının düzenlenmesidir.
• Bu nedenle diyet tamamen kişiye özel olmalıdır.
• Karaciğer hastalarına, hastalığa ve kişinin semptomlarına göre diyet verilmelidir.
• Vücut ağırlığı tespiti yapılmalıdır.
• Karaciğer hastalarında ödem birikimi olduğundan tartıda görülen sonuç doğru olmayabilir.
• Hastaların günlük kalori ihtiyacı hesaplanmalı ve karşılanmalıdır.
• Karbonhidrat ayarlaması yapılmalı ve uygun besinlerle kişiye verilmelidir.
• Gerekliyse tuz kısıtlaması yapılmalı ve kişiye göre miktarı belirtilmelidir.
• Günlük protein ihtiyacı 60-80 g/gün olarak belirtilmektedir.
• Karaciğer hastalarında yağ tercihi doğru yapılmalıdır.
• Sağlıklı yağ kaynaklarına kişi yönlendirilmelidir.
• Hastalara amin asit desteği yapılmalıdır.
• Hastanın beslenme takibi iyi yapılmalı ve gerekliyse yüksek kalorili karaciğer hastaları için özel olarak geliştirilmiş mamalar ile ek yapılmalıdır.
• Fruktoz şurubu katkılı ürünlerin karaciğer hastalıklarını artırdığı bilinmektedir.
• Paketli, işlenmiş ve gıda katkılı ürünlerden uzak durulması gerekmektedir.
• Günlük olarak taze sebze ve meyve tüketimi hastalığa ve kişiye göre planlamalıdır.
• Hastaların sık sık öğün yapması gerekmektedir.
• 6 saatten daha uzun süre aç kalınmamalıdır.
• Çok katı bir diyet yerine kişiye ihtiyaçları doğrultusunda bir program uygulamak gerekmektedir.
• Yıllardır uygulanan standart diyet listelerinin geçerliliğinin günümüzde kalktığı unutulmamalıdır.

• Uzm. Dyt. Meltem Pınar YILDIRIM

  Form Assist Diyetisyeni