Kifoz
Kifoz, sırtın üst kısmının normalden daha yuvarlak görünmesine neden olan omurganın eğriliğidir. Herkesin omurgasında bir dereceye kadar eğrilik vardır. Bununla birlikte, 45 dereceden fazla bir eğri aşırı kabul edilmektedir.
Omurganın üst sırtı ve torasik bölgesi doğal hafif bir eğriye sahiptir. Omurga, şoku emmeye ve başın ağırlığını desteklemeye yardımcı olmak için doğal olarak boyunda, sırtın üst kısmında ve sırtın alt kısmında kıvrılmaktadır. Kifoz, bu doğal ark normalden daha büyük olduğunda ortaya çıkmaktadır.
Kifoz varlığında, sırtın üst kısmında gözle görülür bir kamburluk olabilmektedir. Yandan, sırtını üst kısmı belirgin şekilde yuvarlanmış veya çıkıntılı olabilmektedir. Hafif kifoz, gözle görülür hiçbir belirti veya semptom üretmeyebilmektedir. Ancak bazı insanlar anormal derecede kavisli bir omurgaya ek olarak sırt ağrısı ve sertliği yaşamaktadır.
Kifoza ne sebep olur?
Sağlıklı bir omurgayı oluşturan kemikler (omurlar), bir sütunda üst üste dizilmiş silindirlere benzemektedir. Kifoz, üst sırttaki omurlar kama şeklini aldığında oluşmaktadır.
- Kötü postür (postural kifoz) - Eğilme, sandalyelerde uzun süreli ve yanlış arkaya yaslanma ve ağır çantalar taşıma gibi birçok olay destekleyici kasları ve bağları gerebilmektedir ve bu da omurga eğriliğini artırabilmektedir.
- Yaş - İnsanlar yaşlandıkça omurga eğriliği artabilmektedir.
- Scheuermann hastalığı - Scheuermann kifozu olarak da adlandırılan bu hastalık, tipik olarak ergenlik çağından önce meydana gelen büyüme atağı sırasında başlamaktadır. Erkekler kızlardan daha sık etkilenmektedir.
- Osteoporoz - Bu kemik incelme bozukluğu, özellikle zayıflamış omurlar kompresyon kırığına uğrarsa omurga eğriliğine neden olabilmektedir. Osteoporoz en çok yaşlı kadınlarda ve uzun süre kortikosteroid kullanan kişilerde görülmektedir.
- Doğum kusurları - Doğumdan önce düzgün şekilde gelişmeyen omurga kemikleri kifoza neden olabilmektedir.
Kifoz Semptomlar nelerdir?
Kifozun belirti ve semptomları, eğriliğin nedenine ve ciddiyetine bağlı olarak değişmektedir. Bazı belirti ve semptomlar şunlardır:
- Yuvarlak omuzlar
- Arkada görünür bir kambur
- Hafif sırt ağrısı
- Yorgunluk
- Omurga sertliği
- Kısalmış hamstringler (uyluğun arkasındaki kaslar)
Kifoz Tedavisi
Kifoz tedavisi, omurganın ne kadar kavisli olduğuna, sırt ağrısı gibi ek semptomların olup olmadığına ve altta yatan nedenlere bağlıdır. Kifozlu çocuklar, büyüdükçe kifozun ilerlemesini sınırlandırmak için korse gibi cerrahi olmayan yöntemler kullanılarak tedavi edilebilmektedir. Hafif kifoz tedavisi için gerekli olmayabilmektedir. Kifoz nadiren cerrahi tedavi gerektirmektedir. Sadece bazı ciddi durumlarda omurganın eğriliğini düzeltmek için gereklidir.
Kifoz Önlenebilir mi?
Egzersiz, kifoz için önemli ve faydalı bir tedavi seçeneğidir. Özellikle postüral kifoz vakalarında kullanışlıdır çünkü bir fizyoterapist duruşun nasıl düzeltileceğinin ve omurilik kaslarının nasıl güçlendirileceğinin öğrenilmesine yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte, Scheuermann kifozu ve omurga kırıklarının neden olduğu kifoz dahil olmak üzere yapısal kifozlu hastalar için de bir fizyoterapist eşliğinde egzersiz önerilmektedir.
Omurga eğrisini düzeltmek genellikle hasta tarafından biraz çalışarak mümkündür. Egzersiz danışmanınız olan fizyoterapistin devreye girdiği yer burasıdır. Postüral kifozlu çoğu insan için kötü duruş doğru gelmektedir. Bu yüzden nasıl oturacaklarını, ayakta duracaklarını ve hareket edeceklerini yeniden öğrenmeleri gerekmektedir.
Fizyoterapist, hastalara duruşlarını bilinçli olarak nasıl geliştirebileceklerini öğretmektedir, iyi bir duruşun nasıl hissettirdiğinin öğrenilmesine yardımcı olmaktadır. Fizyoterapist ayrıca omurga kaslarının yani omurgaya bağlanan ve omurgayı destekleyen paravertebral kasların güçlendirilmesine yardımcı olmaktadır. Çoğu zaman postüral kifozda, bu kaslar işlevlerini pek iyi yapamamaktadır.
Fizyoterapistler, bu önemli kaslar üzerinde çalışmak için egzersizler ve esnemeler öğretmektedir. Omurga kaslarını güçlendirmek, ağrının da azaltılmasına yardımcı olmaktadır. Bu kaslar omurgayı daha iyi desteklemeye başladıklarında, kötü duruşa sahip olma olasılığı azalmaktadır ve kifotik duruşta düzelme gözlenmektedir.
Fzt. Ayşe Nur Yıldırım
Form Assist Fizyoterapisti ve Egzersiz Danışmanı