Bu hastalık, kol boyunca uzanan, bilekte karpal tünel adı verilen bir geçitten geçen ve elde biten medyan sinir üzerindeki baskı nedeniyle meydana gelmektedir. Medyan sinir, baş parmağın hareketini ve duyu hissini, serçe parmak hariç tüm parmakların hareketini kontrol etmektedir.
Karpal Tünel Sendromu Semptomları Nelerdir?
- Avuçta, başparmakta veya işaret ve orta parmaklarda ağrı, yanma, karıncalanma, kaşıntı veya uyuşma
- Elde zayıflık ve bir şeyleri tutmakta güçlük
- Başparmağa ve işaret parmağına, orta parmaklara ve yüzük parmaklarına yayılan ara sıra şok benzeri hisler
- Kola doğru ilerleyen karıncalanma
Karpal Tünel Sendromu Tedavisi
Yogadan ameliyata, karpal tünel sendromunun tedavisi söz konusu olduğunda birçok seçenek vardır. Sadece bir başkasına iyi gelen şeyin herkes için işe yarayamayabilmektedir. İhtiyaç duyulan rahatlamayı elde etmek için farklı yaklaşımlar denemek gerekebilir.
Karpal tünel sendromu yavaş yavaş ortaya çıkma ve zamanla kötüleşme eğilimindedir. Ancak erken tedavi edilirse, yavaşlatılabilir veya ilerlerken durdurulabilir. Erken tedavi aynı zamanda daha kısa bir iyileşme süresi sağlamaktadır.
Tipik olarak tedavi, bileklik gibi temel önlemlerle başlamakta, daha ciddi vakalarda ise ameliyat gerekmektedir.
Kişisel Bakım
Karpal tünel sendromunun semptomlarını hafifletmek için bileğe buz koyun. Saatte bir veya iki kez 10 ila 15 dakika deneyin.
Elleri ve bilekleri mümkün olduğunca dinlendirin. Semptomları tetikleyen şeylere ara verin.
Bilek Atelleri
Ateller genellikle hafif ila orta derecede karpal tünel sendromu olduğunda kullanılmaktadır. Belirtilerin iyileşmesi için yaklaşık 3-4 hafta gerekmektedir.
Genellikle gece uyurken istirahat ateli önerilmektedir. Bunun nedeni, çoğu insanın uyurken bileklerini bükmesidir, bu da semptomları daha da kötüleştirmektedir. Ayrıca, özellikle alevlenmeleri tetikleyen aktiviteler yapıldığında da gün içinde bileklik takılması önerilmektedir.
Faaliyetleri Ayarlama
Karpal tünel sendromu, genellikle el ve bilek uzun süre aynı pozisyonda tutulduğunda başlamaktadır. Bilek uzun süre yukarı veya aşağı bükülmek zorunda kalırsa durum daha da kötüleşmektedir, bu yüzden düz ve nötr bir pozisyonda tutmak en iyisidir. İşiniz bunu yapmayı gerektiriyorsa, şunları yapmayı deneyin:
- Her saatte bir 10-15 dakika ara verin ve ellerinizi gerin.
- Bilgisayar karşısında çalışılıyorsa, bileği bükerek çalışmaktan kaçınmak için klavyenin doğru hizalanması önemlidir.
- Masanızı, araçlarınızı veya iş kurulumunuzu değiştirip değiştiremeyeceğinizi yöneticinizle konuşun.
- Görevler için kullanılan eli değiştirmeye çalışın.
- Yalnızca ihtiyacınız olduğu kadar güç kullanın. Aletleri çok sıkı tutmayın veya klavyeye sert basmayın.
- Duruşunuza dikkat edin. Omuzları öne doğru yuvarlamamaya çalışın, bu da bilek problemlerini daha da kötüleştiren bir zincir reaksiyonu başlatmaktadır.
Steroidler
Kortizon gibi kortikosteroidler şişliği azaltabilen güçlü ilaçlardır. Doktorların bilekten doğrudan karpal tünele uygulaması ya da bu ilaçları hap olarak vermesi de mümkündür. Ağrı ve şişlikten geçici olarak kurtulmayı sağlayabilir, ancak uzun vadeli bir çözüm değildir.
Fizyoterapi
Fizyoterapistler el ve bilek kaslarını esnetmek ve güçlendirmek için egzersizler vermektedir. Ayrıca rutin hareketlerin eller ve bilekler üzerindeki baskıyı azaltacak şekilde nasıl değiştirileceğini de göstermektedirler. İş veya sevilen hobiler söz konusu olduğunda bu özellikle yararlı olmaktadır.
Alternatif Tıp
Denemeden önce daima doktora danışılması gerekmektedir. Bazı seçenekler şunlardır:
Yoga: Araştırmalar, ağrıyı hafiflettiğini ve kavrama gücünü artırdığını göstermektedir.
Ultrason tedavisi: Bu tedavi, elinizdeki ve bileğinizdeki sıcaklığı yükseltmek için ses dalgalarını kullanmaktadır. Isı ağrıyı dindirmekte ve iyileşmeye yardımcı olmaktadır.
Akupunktur: Araştırmalar akupunkturun karpal tünel sendromuna yardımcı olduğunu açıkça göstermemekte, ancak bazı çalışmalar akupunkturu faydalı bulmaktadır.
Ameliyat
Diğer tedaviler semptomları 6 ay içinde iyileştirmediyse, doktor karpal tünel açma ameliyatı önermektedir.
Pratik Egzersiz Önerileri
- Silkele
- Yumruktan Dur İşaretine
5-10 kez tekrarlayın.
- Başparmak Dokunuşları
Birkaç kez tekrarlayın.
- Basit Bilek Hareketleri
Düz, nötr konuma dönün. Elinizi kendinizden uzağa doğru bükün, böylece parmaklarınız yere doğru baksın. 5 saniye bekleyin. Düz, nötr konuma dönün. 10 kez tekrarlayın.
Bunu günde üç defaya kadar yapın.
- Bilek Esnetme
15-30 saniye bekleyin. Avuç içi aşağı bakacak şekilde düz, nötr konuma dönün. Bileğinizi yukarı doğru bükün, böylece parmak uçlarınız tavana doğru baksın. Diğer elinizi kullanarak parmaklarınızı yavaşça kendinize doğru çekin.
10 kez tekrarlayın.
Bunu günde üç defaya kadar yapın.
- Bilek Kuvvetlendirme Egzersizleri
Günde birkaç kez tekrarlayın.
- Bilek Kıvırma
Kollar gövdeye bitişik dirseklerinizi bükün, böylece kolunuz L şeklini alır. Ön kolunuz yere paralel olmalıdır. Bileğiniz düz ve nötr pozisyonda, avuç içi ağırlık aşağı bakacak şekilde başlayın. Bileğinizi yukarı bükün. Düz, nötr bir konuma dönün.
10 kez tekrarlayın.
Yukarıdaki egzersizi günde 3 defa yani 3x10 kez yapmanız yeterlidir.
- Kavrama Gücü için Top Sıkma
Bir çift çorabı top yapın veya yumuşak bir lastik topu sıkın. 5 saniye bekleyin. 10 kez tekrarlayın. Bunu günde üç defaya kadar yapın.
Fzt. Ayşe Nur Yıldırım
Form Assist Fizyoterapisti ve Egzersiz Danışmanı
