Kafein Metabolizması Nasıl İşler?
- Kafein, tüketimi sonrası kanda en yüksek seviyeye ulaşan bir kimyasal bileşendir.
- Kandaki yüksek miktar kişiden kişiye değişmektedir.
- Kafein tüketildikten sonra hızlıca kana geçmekte oradan beyine ulaşmaktadır.
- Vücutta 3-5 saat kadar etki gösteren kafeinin sindirimi, yemekle beraber tüketildiğinde daha yavaştır.
- Kafeinin vücutta kalma süresini; sigara kullanımı, hamilelik, ilaç kullanımı gibi faktörler etkilemektedir.
- Vücut üzerindeki birçok etkisinin yanı sıra egzersiz esnasında da kullanıldığı bilinmektedir.
- Kafein, egzersiz sırasında yağ metabolizmasını aktive ederek enerji üretimini sağlar.
- Aynı zamanda vücutta performans artışını sağlayan beta endorfin hormonunun salgılanmasını artırır.
- Beta endorfin vücuttaki ağrı hissini azaltarak performans sırasında meydana gelen ağrılar için doğal bir ağrı kesici gibi davranır.
- Özellikle uzun süre dayanıklılık gerektiren egzersizler sırasında etkisini gösterir.
- Günlük kafein tüketimi 100-200 miligram tüketen kişiler üzerinde yapılan bir çalışmada sonuç olarak kafeinin enerji harcamasını artırdığı görülmüştür.
Kafeinin Fiziksel Performans Üzerine Etkileri Nelerdir?
- Kafeine vücut tarafından verilen yanıt, kafeinin farklı tüketim dozları, yorgunluk ve ağrı hissinde kafein kullanımının etkisi bireysel farklılıklara bağlı olmak üzere değişmektedir.
- Dayanıklılık performansı gösteren sporcularda kahve formunda alınan kafein, tablet olarak alınan kafeine göre daha az etkili olmaktadır. Yapılan çalışmalar kahvenin içeriğindeki diğer maddelerin kafeinin etkisini azalttığını göstermektedir.
- Yüksek şiddette egzersiz içeren antrenmanlar ve takım sporlarında kafein takviyesinin olumlu etkileri görülmektedir.
- Antrenmansız sporcularda kafein tüketimi etki göstermezken, antrenmanlı sporcular kafein tükettiğinde olumlu sonuçlar görmektedir.
- Takım sporlarında kafein tüketiminin maç sonuna kadar dayanıklılığı artırdığı ve yorgunluk hissini geciktirdiği görülmektedir.
- Yüksek şiddetli efor gerektiren takım sporlarında günlük kilogram başına 4-6 miligram kafein tüketiminin antrenman yapan sporcularda etkisi daha yüksektir.
- Kafeinin vücuttan sıvı atımına neden olduğuna dair bir çok görüş bulunmaktadır. Sporcular için özellikle vücutta yeterli sıvı bulunması performans açısından çok önemlidir.
- Yapılan araştırmalar kafein kullanımının uygun ve kişiye özel olarak tüketildiğinde sıvı kaybını veya sıvı toparlanmasını değiştiren bir neden olmadığını göstermektedir.
- Kafein performans üzerinde birçok yönden etkilidir bu yüzden doping sayılmasa bile dikkat edilmesi gereken maddeler listesinde yer almaktadır.
- Profesyonel sporcular için kafein tüketimi özellikle tablet formunda olanlar etkili olmaktadır. Kahve olarak tüketmek de performansı olumlu olarak etkilemektedir. Egzersiz süresini uzatmak, daha az ağrılı egzersiz yapmak isteyen her sağlıklı birey egzersizden 30-60 dakika kadar önce 1 kupa filtre kahve tükettiğinde olumlu etkilerini gözlemlemektedir.
Uzm. Dyt. Meltem Pınar YILDIRIM
Form Assist Diyetisyeni