Tip 2 diyabette, vücut hücreleri insüline olması gerektiği gibi yanıt veremez. Hastalığın sonraki aşamalarında vücut da yeterli insülin üretmeyebilir.
Kontrolsüz tip 2 diyabet, kronik olarak yüksek kan şekeri seviyelerine yol açarak çeşitli semptomlara neden olabilmekte ve ciddi komplikasyonlara yol açabilmektedir.
Tip 2 Diyabetin Semptomları Nelerdir?
Tip 2 diyabette vücut, hücrelere glikozu ulaştırmak için insülini etkili bir şekilde kullanamaz. Bu vücudun; dokulardaki, kaslardaki ve organlardaki alternatif enerji kaynaklarına güvenmesine neden olmaktadır. Bu, çeşitli semptomlara neden olabilen zincirleme bir reaksiyondur.
Tip 2 diyabet yavaş gelişebilmektedir. Semptomlar hafif olabilir ve ilk başta göz ardı edilebilmektedir. Erken belirtiler şunları içerebilir:
- Sürekli açlık
- Enerji eksikliği
- Yorgunluk
- Kilo kaybı
- Aşırı susuzluk
- Sık idrara çıkma
- Ağız kuruluğu
- Cilt kaşınması
- Bulanık görme
Kan şekeri seviyeleri uzun süredir yüksek olduğunda, şu belirtiler ortaya çıkabilmektedir:
- Enfeksiyonlar
- Yavaş iyileşen kesikler veya yaralar
- Ciltteki koyu lekeler
- Ayak ağrısı
- Ekstremitelerde (kol ve bacaklarda) uyuşma hissi veya nöropati
Tip 2 Diyabetin Nedenleri Nelerdir?
İnsülin, pankreasın ürettiğin doğal olarak oluşan bir hormondur ve yemek yenildiğinde vücuda salınmaktadır. Bu hormon, glikozun kan dolaşımından vücuttaki hücrelere taşınmasına yardımcı olmaktadır. Glikoz vücuttaki hücrelerde enerji için kullanılmaktadır.
Tip 2 diyabeti olan kişilerde, vücut insüline dirençli hale gelmektedir. Vücut artık hormonu verimli bir şekilde kullanamamaktadır. Bu, pankreası daha fazla insülin yapmak için daha çok çalışmaya zorlar.
Zamanla bu, pankreastaki hücrelere zarar verebilmektedir. Sonunda, pankreas herhangi bir insülin üretemeyebilmektedir.
Yeterli insülin üretilmezse veya vücut onu verimli bir şekilde kullanmazsa, kan dolaşımında glikoz oluşur. Bu, vücut hücrelerini enerjiye aç bırakır. Bu olaylar dizisini neyin tetiklediğini tam olarak bilinmemektedir.
Pankreastaki hücre disfonksiyonu veya hücre sinyallemesi, regülasyonu ile ilgili olabilmektedir. Bazı insanlarda karaciğer çok fazla glikoz üretir. Tip 2 diyabet geliştirmeye genetik bir yatkınlık olabilir.
İnsülin direnci ve diyabet riskini artıran obeziteye kesinlikle genetik bir yatkınlık vardır. Çevresel bir tetikleyici de olabilir.
Büyük olasılıkla tip 2 diyabetin nedeni, tip 2 diyabet riskini artıran faktörlerin bir kombinasyonudur.
Tip 2 Diyabet Tedavisi
Tip 2 diyabet etkili bir şekilde yönetilebilmektedir. Doktorunuz, kan şekeri seviyesinin ne sıklıkla kontrol edilmesi gerektiğini söyleyecektir. Amaç, belirli bir aralıkta kalmaktır.
Tip 2 diyabeti yönetmek için şu ipuçlarını izleyin:
- Diyetinize lif ve sağlıklı karbonhidratlar açısından zengin yiyecekler ekleyin. Meyveler, sebzeler ve tam tahıllar yemek, kan şekeri seviyesinin sabit tutulmasına yardımcı olacaktır.
- Düzenli aralıklarla yemek yiyin.
- Sadece doyana kadar yiyin.
- Kilonuzu kontrol edin ve kalbinizi sağlıklı tutun. Bu; rafine karbonhidratları, tatlıları ve hayvansal yağları minimumda tutmak anlamına gelir.
- Kalbinizi sağlıklı tutmaya yardımcı olmak için günde yaklaşık yarım saat koşu, yüzme, bisiklet gibi aerobik aktivite yapın. Egzersiz, kan şekerini kontrol etmeye de yardımcı olmaktadır.
- Doktor, kan şekerinin çok yüksek veya çok düşük olan erken belirtilerini nasıl fark edileceğini ve bu durumlarda ne yapılması gerektiğini açıklayacaktır.
Tip 2 diyabetli herkesin insülin kullanmasına gerek yoktur. İnsülin kullanılmasının nedeni pankreasın kendi başına yeterince insülin üretmemesidir. İnsülinin belirtildiği gibi alınması çok önemlidir. Yardımcı olabilecek başka reçeteli ilaçlar da vardır.
Fzt. Ayşe Nur Yıldırım
Formassist Fizyoterapisti ve Egzersiz Danışmanı