Hamilelik Döneminde Beslenme:
- Anne adayları olarak belki de bu hayatta tadılabilecek en güzel duygu ve bu en çok da bu dönemde beslenme tavsiyeleri almak gerekmektedir.
- Anneliğe giden yolda hamilelik dönemi çok özel olduğu gibi hem anne hem de bebek için önemli bir süreçtir.
- Annenin bu süreçte sağlıklı olması; 9 ayın sonunda bebeğini de sağlıkla kucağına alması anlamını taşır.
- Hamilelik döneminini daha kaliteli ve sorunsuz geçirebilmek için annenin beslenme düzeninin düzgün ve gereksinimlerinin doğru planlanması gerekir.
- Kültürümüzde hamilelere ayrı bir ilgi ve ayrıcalık gösterilir.
- "Sen iki canlısın daha çok ye" "Yemezsen bebeğin gelişmez" "Aman, sakın kalkma, dinlen" gibi konuşmalara günlük hayatta sıklıkla rastlarız
- Aslında iyilik ve yardım olarak nitelenen bu davranışlar anne adayının günlük yaşantısını kısıtlayarak onun daha çok zorlanmasına neden olabilir.
Hamile Kalmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Sevgili anne adayları, ilk olarak planlı bir gebelik dönemi geçirmeni öneriyoruz.
- Hamileliği planlaman, bir kadın doğum uzmanı ve diyetisyenden yardım alman; bu sürece başlamadan önce gerekli sağlık kontrollerinin yapılarak sana uygun bir yol çizilmesini sağlar.
- Dolayısıyla bebeğini ve seni rahat bir dönem bekler.
- Bir başka önemli nokta ise anne adayının ağırlığıdır.
- Eğer normal kilonda değilsen yavaş yavaş kilo vermeye başlayabilirsin.
- Hamilelikte yüksek kilo ve obezite gestasyonel diyabet, hipertansiyon ve sezaryen doğum riskini artırmaktadır.
- Yüksek kilolu bir annelerin prematüre, nöral tüp defektli ve mikrozamialı (4 kg üzerinde) bebek dünyaya getirmesi de yine olası riskler arasındadır.
- Planlamadan bir hamilelik dönemine girdiysen de endişe etme en kısa zamanda doktorunla iletişime geçerek bu süreçte neler yapman gerektiğini öğrenebilirsin.
-
Anne Adayları Hamilelikte Nasıl Beslenmeli?
- Hamilelikte 1. trimester denilen ilk 3 ay aslında annenin beslenmesi açısından çok büyük değişiklikler yapmasını gerektirmez.
- Normal yaşamında beslenmene dikkat ediyorsan fazla endişelenmeni gerektiren bir durum yok demektir.
- Ama sağlıksız bir beslenme alışkanlığın varsa derhal bunu iyileştirici adımlar atman gerekecek
- Anne adayları ilk üç aydan sonra normal beslenme ek olarak 300-400 kkal civarı bir enerji eklemen, yeterli ve dengeli beslenmeni sağlayacaktır.
- 300 kalori almak için diyetine 2 dilim tam tahıllı ekmek + 2 dilim beyaz peynir; 2 porsiyon meyve + 15 20 adet yağlı tohum; 2 köfte kadar et + 1 porsiyon süt grubu ek edebilirsin.
- Anne adayları hamileyken normalde alınması gereken vitamin ve mineral değerlerinde de artış söz konusudur.
- Bu nedenle dikkat edilmediği takdirde gebe annede demir, iyot, folat, çinko, kalsiyum, B12 ve A vitamini eksiklikleri sık görülür.
- Herhangi bir besin öğesi eksikliğinin önüne geçmek için bir diyetisyenden yardım alman gerekebilir.
- Genel olarak; Anne adayları enerji ihtiyacını karşılamaları gerekir.
- B kompleks vitaminleri değerlerini korumak için tam taneli tahıl ürünleri, kurubaklagiller, taze sebze ve meyveler gibi sağlıklı karbonhidratlar tüketmelisin.
- Günlük kalsiyum ihtiyacı için 3-4 porsiyon süt, peynir, kefir, yoğurt gibi süt ve süt ürünlerini düzenli olarak almalısın.
- Fetüsün beyin gelişiminde büyük oranda yağ asitleri etkilidir.
- Özellikle EPA ve DHA denilen bu yağ asitleri için omega 3 açısından zengin besinler tüketmek gerekiyor.
- Anne adayı, her gün ceviz, badem, chia tohumu, keten tohumu, semizotu, koyu yeşil yapraklı sebzeler ile hamsi, okyanus somonu, sardalya, uskumru gibi balıkları tüketmen gerekiyor.
- Anne adayları amilelik döneminde demir eksikliği sık karşılaşılan sorundur.
- Bunun için kırmızı et başta olmak üzere et ürünleri ile yumurta hayvansal kaynaklar olarak birinci derece demir kaynaklarıdır.
- Hayvansal besinler tüketmiyorsan kurubaklagil, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve kuru meyveleri demir emilimini artırmak için mutlaka bir C vitamini kaynağı ile tüketmelisin
Hamilelikte Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Anne adayları alkol ve kafein bu dönemde uzak durman gerekenlerdendir.
- Alkolün bebek için ileri dönemde öğrenme geriliği, bellek sorunları, depresyon ve psikoza neden olabileceği belirtilmektedir.
- Kafein ise yasak olamamakla birlikte günlük 100-200 mg civarında bir kısıtlama getirmen faydalı olur.
- Tatlandırıcılar riskli! Tatlandırıcı içeren ürünlere anne adaylarından biri olarak dikkat etmen gerekiyor.
- Her ne kadar emniyetli görünen ve tüketilmesinde sakınca olmadığı bildirilen tatlandırıcılar olsa da gebeler üzerinde yapılan uzun süreli deneysel çalışmaların artması gerekiyor.
-
Anne Adayları Hamilelikte Ağırlık Artışı
- Hamileliğe mutlaka normal ağırlıkta girilmesi gerektiğini yukarıda belirtmiştim.
- Peki, hamilelik süresince annede görülen ağırlık artışı nerelerde ve tam olarak dağılımı nasıl diye soracak olursan aşağıdaki tabloda genel olarak belirttim.
-
Gebelikteki Ağırlık Dağılımı (g)
- 3.000 – 3.500 ……. fetüs
- 3.300…………. yağ ve protein deposu (annenin depoladığı)
- 1.800…………. kan
- 1.200………….. dokular arası sıvı
- 900…………… uterus
- 800………….. amniyotik sıvı
- 700………….. plasenta ve kordon
- 450……………göğüsler
- 12.000 – 12.500
- Yani her ay ortalama 1-1,5 kilo kadar bir artış normal sayılır.
- Yapılan çalışmalar sonucu anne adayının beden kitle indeksine (BKI) göre alması gereken ağırlık genel olarak belirlenmiştir.
- Şöyle ki: BKI: 19 kg/m2 ve altındaysa ağırlık artışı 12-18 kg
- BKI: 20 ve 25 kg/m2 aralığındaysa ağırlık artışı 11-16 kg
- BKI: 25- 30 kg/m2 aralığındaysa ağırlık artışı 7-11 kg
- BKI: 30 kg/m2 üzerindeyse ağırlık artışı 7 kg olmalıdır.
Anne Adaylarına Önemli Notlar:
- Anne adayları hamilelik dönemi anne ve bebek için önemli bir dönem olmaktadır.
- Bfu süreci sağlıklı geçirebilmek adına beslenmeye çok dikkat etmek gerekir.
- Anne için belirlenen beslenme programında; protein, B12, omega 3, folik asit, demir, çinko ve kalsiyumun annenin gereksinimlerini karşılayacak düzeyde planlanmalıdır.
- Günlük yaşamda harekete önem vermek, yeterli su ve posa alımını sağlamak bu dönemde sık görülen kabızlık ve ödem şikayetlerini de giderecektir.
- Burada önemli olan nokta eğer annede oluşan ödem beslenme ve hareket ile iyileştirilemeyip uzun süre devam ediyorsa bu preeklamsi, yani gebelik zehirlenmesi durumunun habercisi olabillir.
- Derhal doktorunla iletişime geçmelisin.
- Su hayatın her anında önemlidir.
- Anne adayları özellikle düzenli dolaşım ve sindirim sistemi ve artan kan hacmi için günlük 2,5-3 litre su ve sıvı alımına dikkat etmelisin.
- Anne adayları gebelikte bitkisel destekleri ve bitki çaylarını önermediğimizi unutmamalısın.
- Sevgili anne adayı, bebeğini sağlıkla kucağına alman dileğiyle..:)
Dyt. Berrin Kolsuzoğlu
Form Assist Diyetisyeni