Sudan Sebeplerle Kilo Nasıl Verilir?
Tarih boyunca insanlar sulak yerlerde, su kenarlarında yaşamaya çalışmış, su uğruna mücadele etmiş, su uğruna göç etmiş ve su uğruna sudan sebepler yaratıp savaşmışlardır. Bu savaşların sonunda güçlü olan suya sahip olmuş diğerleri de Birleşmiş Milletler tarafından 1993'te ilan edildiğinden bu yana 22 Mart tarihini Dünya Su Günü olarak kutlayıp kendine avuntu yaratmış ve susuz da olsalar bugünü kutlamaya devam etmişlerdir.
Ortak konu su olunca su ülkelerin, şehirlerin, insanların hayatlarını şekillendirmiş onlara bir çok özellik katmıştır. Çevrenizde bulunan kilolu ve obez insanları izleyin hepsinde bulacağınız ortak ve en önemli nokta su ile olan ilişkileridir. Dünya sıralamasında bizi büyük bir gayretle altıncılığa taşıyan obez ve kilolu vatandaşlarımızın yeterli su almadıklarını, sıvı alımında pinti davrandıklarını göreceksiniz. Su ve oksijen bizi biz yapan en önemli iki ögedir.
Hepinizin bildiği gibi yemeksiz uzun günler yaşayabilen bizler susuz daha az bir süre havasız ise sadece birkaç dakika yaşayabiliriz. Üstelik vücut bileşiminin büyük bir bölümü sıvılardan oluşmaktadır. Su insan vücudunda beynimizin %75'inde kaslarımızın %75'inde ve kemiklerimizin %22'sinde bulunur Su demek enerji demektir.
En önemli ve gözden kaçırdığımız diğer bir nokta ise suyun vücutta artan yağ miktarı ile yer değiştirdiği gerçeğidir. Yeterince su içmemek yani dehidrasyon (susuz kalma) vücudumuzda yorgunluk ve halsizlik yaratır. Dehidrate sinyalini alan beynimiz azalan suyun yetersiz kullanımı yüzünden kendine çekidüzen vermeye çalışsa da başarılı olamaz.
Basit birkaç hile ile suyu kullanıp iştah kontrolü sağlamak elimizde. Çok acıktığınızda ya da yemeklerden 15-20 dakika önce içilecek 1-2 bardak su midede yaratacağı doygunluk hissi ile sizi daha az yemeye yönlendirir.
Vücut susuz kaldığında kolestrol seviyesini arttırarak hücreden daha fazla su kaybını önlemeye çalışır. Susuzluk kanı kalınlaştırdığı için damarlarda kan basıncının yükselmesine sebep olur.
Normal bileşimde bulunan bir vücutta kanın %92 si sudur. Su, dokulara oksijen taşıyarak yağ yakımını hızlandırıyor. Oksijen olmadan hiçbir madde yanamaz, vücutta da besinlerin yakılması buna bağlıdır, Yeteri kadar su ile beslenmeyen damar oksijen taşıma görevini de tam olarak gerçekleştiremez. Bunun doğal sonucu olarak yağ yakımında da sorunlar yaşanır. Suyu yeterli tüketen kişilerde kandaki oksijen dokulara yeteri kadar sağlıklı bir şekilde taşınabilir ve bu işlem yağ yakımını hızlandırır. Bunun yanısıra su ve alkali (kalsiyum ve magnezyum) minerallerin eksikliği gastrit, ülser ve reflü gibi birçok sindirim sistemine de sebep olur.
Su kaybı aynı zamanda deri yoluyla toksin atılmasını da yavaşlatır. Dermatit, sedef, selülit için bu dolaşım bozulukları harika bir ortam yaratır. Kronik olarak vücut susuz kaldığında, organlar ve hatta vücudun en büyük organı olan deride kırışıklık başlar ve deri erken yaşlanır.
Fiziksel aktivite artıkça su alımıda arttırılırsa metabolizma hızlandırılır. Hızlanan metabolizmanın etkileri ilk 10 dakikada başlar ve 30-40 dakika sonra maksimuma ulaşır Hızlı metabolizma hızlı kilo vermek demektir Özellikle yemeklerden önce su içmek, suyu soğuk tüketmek metabolizmayı hızlandırıyor. Genelde hesaplamalar da kişinin günlük olarak harcadığı kalori kadar su içmesine yöneliktir. Günlük 2500 kalori harcayan birinin 2500 cc yani 2.5 litre su içmesi gerekir. Diğer bir genelleme ise kadınların 2-2.5 litre erkeklerin ise 3-3.5 litre su içmesini savunur. (Kadınların günde 10, erkeklerin ise ortalama 14 bardak su tüketmeleri öneriliyor.) Ama şu kesin ki; kişiler ideal kilolarından yaptıkları her 5 kiloluk sapma için ekstra 1 bardak daha fazla su tüketmelidirler. Tabii bunun için sadece su içmeniz gerekir, çünkü sadece suyun kalorisi ‘0’ dır. Yapılan araştırmalar günde en az içilen 1,5 litre suyun bile yılda, extra 17 bin 400 kalori yağ yakımına (2.5kg yağ) sebep olduğunu gözler önüne koymuştur.
Vücutta biriken toksinleri atmak, vücudun ısı dengesini sağlamak için idrarla 1500, deri yoluyla 500, dışkı ve solunum ile 300′er ml. (toplamda yaklaşık 2.3 litre) su kaybediliyor. Kaybedilen suyun her gün yerine konulması yaşam için çok büyük önem taşır.
Su ve Diyet
Diyet deyince akıllara sadece yediklerimiz gelmemeli. Sağlıklı bir diyet programı en az 2-2.5 litre su içermeli ve diyetin başarıya ulaşması için vücuda suyun girmesi gerektiği unutulmamalıdır. Aynı zamanda vücudun sindirim sistemi içinde suyun eksikliğinin önemi büyüktür.
Vücudun kritik fonksiyonları için su sağlama görevi kalınbağırsağındır. Su yetersiz kaldığında atık maddeler bağırsak içinde çok yavaş ilerlemeye başlar buda kabızlığa yol açar. Kabızlık sağlıklı kilo verme sürecindeki en büyük engellerden biridir.
Su ve İç Organlar
Yetersiz su alımında böbrek ve karaciğer ciddi anlamda fonksiyonel olarak zarar görmeye başlar. Suyun hücrelere besin ve oksijen taşımasının yanısıra atıkları da uzaklaştırdığı bilinmektedir. Görevi metabolik atıkları vücuttan idrar yoluyla atmak olan böbrekler yeterli su alımı olmadığında bu işlemi yapamamaktadır. Bu görev karaciğer tarafından yapılmaya çalışılmakta ancak bu durumda karaciğere daha fazla yük binerek vücutta yağ depolanma oranı artmaktadır. Çünkü karaciğerin görevini yapabilmesi, böbreklerin çalışmasına bağlıdır.
Karaciğerin başlıca görevlerinden biri, vücutta depolanmış yağları bedenin kullanabileceği enerjiye çevirmektir. Yeterince su içilmediğinde böbrekler verimli çalışmaz ve süzme işlemini gereği gibi olmaz. Karaciğer böbreklerin görevini üstlenmeye başlar ve daha az yağ yakmaya başlar.
Böbrekler etkin bir şekilde toksinleri ayrıştıramaz ve yağ hücrelerinin içinde saklar. Yeterli su alamayan vücut toksin atamaz ve yağ hücresini serbest bırakmaz. Yakılmayan yağlar vücutta birikir ve böylelikle kilo alma süreci başlar.
Eklemler Açısından Su
Su tüketimi eklem sağlığı açısından da önemlidir. Eklemlerimizdeki özellikle hareketi sağlayan kıkırdak dokusunun içerdiği su oranının yüksek olması önemlidir.Kısaca açıklamak gerekirse bütün eklemlerde büyük bir kısmı sudan oluşan kartilaj yastıkçıkları bulunmaktadır. Vücutun susuz kalması kartilaj dokusunu zayıflatır buna bağlı olarak yavaşlayan eklem onarımı ağrı ve rahatsızlığa sebep olur.
Vücutta Su Eksikliğinin Belirtileri
- Yüzde 1′lik su kaybında Hipotalamus’ta susama merkezi uyarılır.
- Yüzde 3′lük su kaybında kan hacmi ve fiziksel performans azalır
- Yüzde 5′lik su kaybında birey konsantre olamaz.
- Yüzde 8′lik su kaybında baş dönmesi, aşırı yorgunluk, soluma güçlüğü oluşur.
- Yüzde 10′luk su kaybında kas spazmı, aşırı yorgunluk, dolaşım-böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunları ortaya çıkar.
Günlük Su İçme Planınız
- Sabah kalktığınızda aç karnına 2 bardak soğuk su
- Öğünlerden 15 dk önce 1 bardak su (3öğün)
- Ara öğün zamanlarında 1 bardak su (3 ara öğün)
- Yatmadan önce 1 bardak su
- Spor yapıyorsanız 15 dk da bir bir fincan su
- Spor öncesi 1 bardak su
- Spor sonrası 1 bardak su
Önder Akgün
Form Assist Genel Koordinatörü